اشعار

می‌بارد از چشم‌هایم باران اشکی که نم‌نم            شد آبشاری پریشان، رودی که پاشیده از هم

زهرای من بی تو دنیا، غربت‌سرای بزرگی‌ست            آبی ندارد به‌جز داغ، نانی ندارد به‌جز غم

بر سفرۀ سادۀ ما، جز آب و نان و نمک نیست            ای روزی کل هستی، بر خوان لطفت فراهم!

ای قـدر تو بی‌کرانه، ای جایگاه تو والا            در چشمه‌سار احادیث، در نصّ آیات محکم

مدیون لطف تو حوّا، مرثیه‌خوان تو هاجر            محو دعای تو زینب، چشم‌انتظار تو مریم

طعم نگاه تو والتّین، الحمد و طاها و یاسین            آب وضوی تو تسنیم، اشک زلال تو زمزم

تسبیح و ذکر مدامت، گلواژه‌های کلامت            تصویر نوری مداوم، معنای فیضی دمادم

آه ای پرستوی زخمی! بر اهل این خانه رحمی            این خانه می‌ریزد از پِی، این جمع می‌پاشد از هم

تصویر آن روز کوچه، بگذار در پرده باشد            طاقت ندارم بگویم از روضه‌های مجسّم

روزی که در یاری از دین، دنبال من می‌دویدی            با حال و روزی پریشان، با گام‌های مصمّم

باید که پنهان بماند، از چشم دنیا مزارت            باید که مخـفی بماند، قـدر تو قـدر مسلّم

شکر خدا دردمندیم، شکر خدا داغداریم            در غـربت فـاطمیه در روزهای محـرّم

یا فاطمه اشفعی لی، یا فاطمه اشفعی لی            یا فاطمه اشفعی لی، یا فاطمه در دو عالم

سـنـد محـکـم مـظـلـومـیت حـیـدر بود            چـادر سوخـتۀ فـاطـمه، روشنگـر بود

کاش اسلام نـمی‌دیـد چـنـین روزی را            آنکه می‌سوخت، جگرگوشۀ پیغمبر بود

یاس یاسین پسری داشت خـدایا پسری            عمر آن غنچۀ نشکفته ز گل کمتر بود

گـاه ای عـلّت ایجـاد! به خود می‌گـویم            من و ما کـاش نبـودیـم ولی مـادر بود

پیـر شد بعد تو آقـای جـوانـان بـهـشت            دیدن قـاتـلت از بس‌که عـذاب آور بود

آه مادر! چه از آن کشتۀ عطشان گفتی            زینبت گـفت که این توصـیۀ آخـر بود

آنچه با دیدن آن پشت حسین تو شکست            بعدِ پهـلوی تو، پهـلوی علی اکـبر بود

آخرش شرح غـمـم روی زبان‌ها افتاد            همه گـفـتـند که خـیـبرشکن از پا افتاد

آه! رفــتـی و تــمــام بـدنــم مـی‌لــرزد            پهـلـوان تو زمین خورد، وَ از نا افتاد

دو سه ماه است که رخسار تو با پوشیه است            چـشـم من بر رخ نـیـلی تو حـالا افـتاد

بشکند دست کسی که... اثرش معلوم است            جای دستی به روی صورت حورا افتاد

با یـتـیـمـان تو هـمـنـاله شده جـبرائـیل            ولـولـه در وسـط عـرش مـعـلـّی افـتاد

ساحلم بودی و رفتی و نگـفتی با خود            که عـلـی در وسـط مـوج بـلایـا افـتـاد

با چه رویی بـدنت را بـدهم بر پـدرت            لبم از شرم، ز هر صحبت و نجوا افتاد

با چه رویی به پدرجان تو این را گویم            «پـیش چـشـمان همه، اُمّ ابـیـهـا افتاد»

سرّالاسرار خدا اینجاست، پس در بسته است            راه در دنیای او چندین برابر بسته است

فاطمه در عرش مهمان خداوند است و بس            در مقام قُرب او، جبریل هم پَربسته است

عصمت‌الله است این بانو، که در عالم خدا            راه کشف این معما را سراسر بسته است

هرکسی را نیست اذن گریه بر ناموس حق            روضه‌های او خصوصی شد، اگر در بسته است

جز پـریـشانی ندارد حـاصل بی‌مـادری            چون تمام نظم هر خانه به مادر بسته است

از همان روزی که زهرای علی سردرد داشت            روضه‌های فاطـمیه غـالباً سربسته است

نیست بی‌علت اگر از او خجالت می‌کشید            ذوالفقارش در غلاف و دست حیدر بسته است

«یک‌نفر، یک‌روز می‌آید برای انتـقام»            جان ما تنها به این مضمون آخر بسته است

چو آفـتاب رُخـت را غـبار ابـر گرفت            شکوه نام عـلی غـربـتی سـتـبـر گرفت

جهان و کُن فیکونش در اختیار تو بود            عدو چگونه فدک را ز تو به جبر گرفت؟

خــمـیـد قــامـت او زیـر بـار انـدوهـت            اگرچه دست علی را عصای صبر گرفت

پدر به دیـدن تو تا بهـشت صبـر نکرد            تو را ز دست علی در میان قبر گرفت

تمام غربت خود را گریست در دل چاه            که تا همیـشه دل چـاه مثـل ابـر گرفت

از غم بی دردی مردم به سینه "آه" داشت            در میان بیت الاحزان، نالۀ جانکاه داشت

گاه از چشم کبودش اشکِ غربت می‌چکید            گاه از پهلوی مجروحش شرارِ آه داشت

گرچه آزرده شد از همسایگان خود، ولی            لب به نفرین وانمی‌کرد و از آن اکراه داشت

لحظه‌ای دست از دفاعِ از ولایت برنداشت            در غریبیِ علی، جان و دلی آگاه داشت

جان خود را او به قربان امام خویش ساخت            کوثری که عمر پُر عزّت، ولی کوتاه داشت

کس نمی‌داند مـزارش را کجا پـیـدا کند            کاش مثل بچه‌های خود زیارتگاه داشت

نیست همدردی برایش ای «وفایی» درجهان            بعد زهرا گرعلی سر در میان چاه داشت

گلی که عالم از او تازه بود، پرپر شد            یگـانـه کـوکـب بـاغ وجـود، پـرپر شد

شب شهادت زهرا علی به خود می‌گفت:            گـل مـحـمـّدی من چه زود پـرپـر شد!

خزان چه کرد که در چشم اشک‌بار علی            تمام گـلـشن غـیب و شـهـود، پرپر شد

به باغ حُسن کـدام آفـتاب ناب، افـسرد            که در مدار افق هرچه بود، پرپر شد؟

بـرای تـسـلـیـت اهـل بــاغ آمـده بـود!            شقـایقی که به صحرا کـبود، پرپر شد

نشان ز پاکی روح لطیف فاطمه داشت            بنفشه‌ای که سحر در سجود، پرپر شد

به لحظه لحظۀ دوری، به هجر یار قسم            به دیـر پـایی شـب‌هـای انـتـظـار قسم،

به باغ سبز شهادت، به خون سرخ شهید            به روشـنای سـپـیـده، به نوبـهـار قسم،

بـه آشـنـایـی غـم بـا دل صـبـور عـلـی            به روشـنـایـی قـلـب امــیــدوار قــسـم،

به بی‌صـفـایی صبح مـدیـنـه بـی‌زهـرا            به بـی‌وفـایـی دنـیـا، به شـام تـار قـسـم

به آتش دل مسکـین، به آه سـرد اسـیر            به اشک چشم یتیم و به چشمه‌سار قسم

اگرچه قلب جهان غرق در جراحت شد            شبی که فاطمه در خاک خفت، راحت شد

شب گـریه‌هـای غـربت مـادر تمام شد            زینب به گـریه گفت که دیگر تمام شد

امـشب اذان گـریه بگـوید بگـو، بـلال            سـلـمـان به آه گـفـت: ابـوذر! تـمام شد

طفلان تشنه، هروله در اشک می‌کنند            ایـام تــشـنـه کـامـی مــادر تــمــام شـد

آن‌شب حسن شکست که آرام‌تر! حسین            چـشم حـسـیـن گـفت: بـرادر! تـمام شد

تا صبح با تو اُسـتن حـنـانه ضجـه زد            محراب خون گریست كه منبر تمام شد

زایـنـده است چـشـمۀ زهـرایی رسول            بـاور مكـن که سـورۀ کـوثـر تـمام شد

باور مكن كه فاطمه از دست رفته است            باور مـکـن حـمـاسـۀ حـیـدر تـمـام شد

زهـرا اگـر نـبـود حـدیـث کـسـا نـبـود            زیـنـب نـبـود و واقـعـۀ کــربـلا نـبـود

نـوری که هیچ می‌نگـرد مـاهـتـاب را            می‌پـرورد بـه سـایـۀ خـود آفــتـاب را

زهراست کوثری که به آیات روشنش            آب حــیــات مـی‌دهــد ام‌الـکــتــاب را

هـمـسـایـۀ قـنـوتـش اگـر ما نـبـوده‌ایـم            خرج چه کرده آن نفس مستجاب را؟!

زهرا که هست، غصۀ محشر برای چه!            ای شیعه! دور کن ز خود این اضطراب را

حـتی به قـیـمت پَـر کـاهی نمی‌خـرنـد            بـی‌الـتـفـاتِ فــاطـمـه کــوهِ ثــواب را

روزی که چشم اُم‌ِّابیها به خواب رفت            از چـشم بـوتـراب گرفـتـند خـواب را

بانو! کجاست قبر تو؟ باید به گور بُرد            این پـرسـش هـمیـشه بدونِ جـواب را

ای اشک! چاره‌ای! غم کوثر نگفتنی‌ست            باران! ببار! روضه سراسر نگفتنی‌ست

با آن‌که روضه‌خواندن ما با کنایه است            امـا هـنوز روضـۀ مـادر نـگـفـتنی‌ست

تـاریخ شـرم دارد از آن روزهای تـلـخ            آن روزهـای بعدِ پـیـمـبر نگـفـتـنی‌ست

جا مـانـده بین کـوچـه دلِ بی‌قـرارمـان            امـا حـکـایتِ گـلِ پـرپـر نگـفـتـنـی‌ست

بـاران شوی اگر نـود و پنـج روز، باز            حال غریب مادر و دخـتر نگـفـتنی‌ست

آن‌شب وصیـتـش به عـلی نـاتـمام مـاند            باران گرفت؛ روضۀ آخر؛ نگفتنی‌ست

هر شب ستاره ریزم و شب را سحر کنم            بر آفـتـاب، گـریَـم و بـی مـاه سـر کـنم

زهرای کوچک علی‌ام کز امام خویش            در موج غم چو فاطمه دفع خـطر کنم

با گـریه و نـمـاز شب و خـانـه‌داری‌ام            پیـوسـتـه نـام مـادر خود زنـده‌تـر کـنم

شب‌ها به موج غصّه زنم خویش را به خواب            تـا گـریـه مـخـفـیـانـه بـرای پـدر کـنـم

هر چـند کـودکم، بگـذاریـد نـیـمـه‌شب            وقـت نـمـاز چـادر او را به سـر کـنـم

مـاه غـریب شـهـر مــدیـنـه بـیـا بـگـو            بی تو چگونه من شب خود را سحر کنم

همرنگ صورت تو شده رخت ماتـمم            این جـامـۀ من است که باید به بر کنم

مـادر بـیـا دوبـاره مـرا در اُحــد بـبـر            تا حـمـزه را ز غـربت بـابـا خـبر کنم

زهرا گذشت و خاطره‌‏هایش هنوز هست            در مسجد مدیـنه، صدایش هنوز هست

شـهـری که بـود شـاهـد انـدوه فـاطـمه            سرشارِ موجِ گریه، فضایش هنوز هست

در کوچه‌های غم‌زده و بی‌فـروغ شهر            هرجا نظر کنی، ردِ پایش هنوز هست

از بوستان عـترت یـاسـین و باغ وحی            گل رفت و باز، عطر وفایش هنوز هست

سوز مصیـبـتش نشد از سیـنه‌ها برون            آن داغ بر دل همه، جایش هنوز هست

در خانه‌ای که فاطمه چون چلچراغ بود            نور و صفا به صحن و سرایش هنوز هست

در آسـتــانــۀ‌ درِ آن روضــۀ بـهــشـت            بانگ و نـوای وا اَبـتـایش هنوز هست

راز و نـیـاز فـاطـمـه را تا شـود گـواه            محراب هست و موج دعایش هنوز هست

گر سر زنـد به کـلـبـۀ احـزان او کسی            پی می‌‏برَد که شور و نوایش هنوز هست

دست ستم اگرچه فدک را از او گرفت            آن خـطبۀ بلـیغ و رسـایش هنوز هست

رسم شهـیـدپـروری از اوست یـادگـار            شور حسین و کرب‌و‌بلایش هنوز هست

تا انـتـقـام مـادر خود را کِشد ز خـصم            مهدی؛ که باد جان به فدایش؛ هنوز هست

در دست او صحیفۀ زهرا امانت است            آئـیــنـۀ تــمــا‌م‌نـمــایـش هــنـوز هـست

گـر نیـسـتـیـم قـابـل دیـدار او «شفـق»            ما را به سینه، شوق لقایش هنوز هست

پای تن مـجـروح زهـرا با سـر افـتـاد            از دست این غم، خون ز چشمانِ تر افتاد

در زیر بارِ این مصیبت کـوه خـم شد            تـدفـین مـظلـومه به دوش حـیـدر افتاد

می‌شُست جای بوسه‌های مصـطفی را            بند کـفـن تا بـسـتـه شد، پیـغـمـبر افتاد

درهـم شـده اوضـاع و احـوالِ عـوالـم            وقتی که حـورا بین دیـوار و در افتاد

فضه شهادت می‌دهد در این نود روز            هر جا زمین افـتاد مـادر، دخـتر افتاد

ایـن روزهـای آخــری از شــدت درد            خـیـلی غـریـبـانـه مـیـان بـسـتـر افتاد

تا آسـمان‌هـا صوت الـرحـمن او رفت            روی زمـیـن آیـه به آیـه کـوثـر افـتـاد

او بار شـیـشه داشت و می‌زد مغـیـره            قـنفـذ رسید از راه و شیـشه آخر افتاد

شـانه به شـانـه با اجـل هـمـراه می‌شد            سایه به سایه مـرگ با زهـرا در افتاد

از جنگ برگشته علی یا از سرِ قبر؟!            پـشـت سـرِ تـابـوت مـردِ خـیـبـر افتاد

غمت ز خاطر هفت آسمان نخواهد رفت            شکـوه داغ تو از یادمان نخواهد رفت

تو مـادر مـلکـوتی، دعـای هـیچ کسی            بـدون اذن شـما، آسـمان نخـواهد رفت

رسوم شهر مدینه همیشه بر عکس است            کسی به مجلس ختم جوان نخواهد رفت

کسی تـسلی خـاطـر نـشد بـرای عـلـی            به این دلیل غمت از میان نخواهد رفت

بیا مسافر تنها! که غـم فقط غم توست            غمی که از دل صاحب زمان نخواهد رفت

به سـمتت آمده از دور شاعـری تـنهـا            که دست خالی از این آستان نخواهد رفت

قاری حسین و گریه‌کنِ فاطمه؛ خداست            در خانهٔ علی چه عزاخانه‌ای به پاست

جانم فـدایِ مجـلـسِ خـتـمی غـریب که            مهمان ندارد و پُر از اندوهِ بی‌صداست

حتی "در"ی که سوخته، مرثیه خوان شده            با اشک، همنشین شده و صاحبِ عزاست

شاید حسن به زینبِ آشـفـته حال گفت:            گریه نکن! که رفتنِ مادر خودش شفاست

در شهر؛ یک نفر به علی تسلیت نگفت            این رسـم نـاسـپـاسیِ دنیـایِ بی‌وفاست

زهـرا کجاست؟! تا که ببـیـند هنوز هم            ردّ طناب، دورِ دو دستانِ مرتـضاست

حرفش نداشت هیچ خریدار بعد از این            سنگِ صبورِ روز و شبِ مرتضی کجاست؟!

مادر کجاست؟ تا بشود حالِ خانه؛ خوب            مادر که نیست، خانه نفس گیر و بی‌صفاست

عـالـم عـزا گـرفـتـه بـرایش ولی بـدان            صـدّیـقـة الشـهـیـده؛ عـزادارِ نیـنواست

قـلبـش هـنـوز می‌شـود آرام با حـسـین            آرامـگـاهِ مــادرِ سـادات؛ کــربـلاسـت

هر روزِ هـفـته؛ بر لبِ گـودالِ قـتلگـاه            گریانِ پیکری‌ست که مابینِ بوریاست!

دل غریب من از گردش زمانه گرفت            به یاد غربت زهـرا شبی بهانه گرفت

شبـانه بغـض گـلـوگـیر من کـنار بقـیع            شکست و دیده ز دل اشک دانه دانه گرفت

ز پـشت پـنجـره‌ها دیـدگـان پُـر اشکـم            سراغ مدفـن پـنهـان و بی‌نشانه گرفت

نـشان شعـله و درد و نـوای زهـرا را            توان هنوز ز دیوار و بام خانه گرفت

مصیبتی‌ست علی را که پیش چشمانش            عـدو امـید دلـش را به تـازیـانه گرفت

چه گفت فاطمه؟ کآن‌گونه با تأثر و غم            عـلی مراسـم تـدفـین او شـبـانه گرفت

فـراق فـاطـمـه را بـوتـراب باور کرد            شبی که چوبۀ تابوت را به شانه گرفت

شبی که آینه‌ام را به دستِ خاک سپردم            هزار بار شکـسـتم، هزار مرتـبه مُردم

دو دست از سر حسرت به هم زدم که چگونه            به دست خود گل خود را چنین به خاک سپردم؟

شد اشک غربت و گل کرد روی خاک مزارش            هر آنچه داغ که دیدم، هر آنچه غصه که خوردم

شب آمـدم که بگـریـم تـمام درد دلـم را            سحر به غربت خانه، جز اشک و آه نبردم

بدون فاطمه سخت است زندگی، که پس از او            برای آمدنِ روزِ مرگ، لحـظه شمـردم

آن شب میان هاله‌ای از ابر و دود رفت            روشـن‌تـرین سـتارهٔ صبح وجـود رفت

آن شب صدای گـریهٔ بـاران بـلـنـد بود            بر شانه‌های زخمی دریا، چو رود رفت

روشن‌تر از زلالی نور آمد و چه حیف            با چـند یـادگـاری سـرخ و کـبـود رفت

بال و پری برای پـرسـتـو نـمـانده بود!            آخر چگونه نیمهٔ شب پر گشود، رفت؟

رحـمی به قـبـر خـاکی او هم نمی‌کـنـند            این شد که مخـفـیانه و بی یـادبود رفت

مولا خوشی ندیده پس از او از این جهان            می‌گفت بعد فـاطمه‌ام هر چه بود رفت

هر شب کـنار تربت او ياس کوچکـش            دم می‌گرفت: مادر خوبم چه زود رفت

سـر مـی‌گـذارد آسـمــان بـر آسـتـانـت            غـرقـیـم در دریـای لـطـف بی‌کـرانت

محـبـوب‌تر از هر کـسی نزد رسـولی            آغـوش او هـمـواره می‌شد مـیـزبـانت

چون مادری دلسوز، مرهم می‌نشاندی            بر زخـم او بـا دسـت‌هـای مـهـربـانت

نـور پدر وقتی که شد خـامـوش دیگر            تاریک شد، تاریکِ تـاریک آسـمـانت

حق علی را غصب کردند و پس از آن            انـداخــتـنـد آتـش بـه جــان آشــیــانـت

می‌سوختی در شعـله‌های کـیـنه‌هـاشان            آه از دلـت آه از دل آتــشــفــشـانـت...

با دست‌های بـسته حـیـدر را که بردند            با چـشم خود انگـار دیدی رفت جانت

پشت سر حیدر خودت را می‌کـشاندی            آه از تن مـجـروح و از اشـک روانت

هجده بهار از عمر تو تنهـا گـذشت آه            نـاگـاه دیـدی می‌رسـد فـصـل خـزانـت

پـیـچـیـد در خـانـه بـرای آخـریـن بـار            بـوی تـنـور داغ و بـوی عـطـر نـانت

بانو تو حتی بعد از این‌که پَـر کـشیدی            بـودی به فـکـر کـودکـان نـیـمـه‌جـانت

بند کـفـن وا شد تو با مـهـری فـراوان            آغـوش وا کـردی بـه روی کـودکـانت

آن کودکـانی که پس از تو رنج دیـدند            ای کاش پـایـان داشت اینجا داسـتـانت

یا لااقـل بـانـو نـمی‌رفـتی تو ای کـاش            آن روز در گــودال بــا قــدّ کــمــانـت

دیدی حسینت را که تنها و غریب است            دیدی که غرق خون شده اینک جوانت

با نـاله تا گـفـتـی بُـنـَیَّ عـرش لـرزیـد            عالم همه حیران شد از صبر و توانت

گفتی که آبت هم ندادند، آسمان سوخت            وقـتی شـنـید این واژه‌ها را از زبـانت